We zitten in de overgangsfase van de overgangsfase. De grootste paniek rond de Corona begint langzaam maar zeker wat te luwen en we zien oude vaste gewoonten weer terugkeren.
Het kabinet met z’n liberale minister van sociale zaken Koolmees denkt al na over ontslagen om ontslagen te voorkomen. Als het goed gaat met de ondernemers, zal het ook wel goed gaan met de werknemers. Een oude gedachte, een achterhaalde gedachte. Voor kapitaalinvesteerders is arbeid een kostenpost.
Als je als minister blijft spreken over grote aantallen, blijf je weg bij de individuele pijn van mensen die te horen krijgen dat hun baan kwijtraken.
Werk, arbeid, is voor veel mensen een van de kernpunten van het bestaan. Een gevleugelde term daarvoor is professionaliteit, voor de werkenden zelf is het “Trots op hun werk”.
* Spreek een dakdekker en hij krijgt een glans in zijn ogen als hij weer mooi dak heeft afgeleverd;
* Kijk naar de glinstering in de ogen van een leerkracht als de kinderen weer in de klas komen;
* zie het enthousiasme van de lachende kassamedewerk(st)er;
Is dit een romantische kijk op de economie? Er zijn toch ook werkenden die de kantjes er vanaf lopen? Spreken over het maatschappelijk belang van de ondernemer, die vanuit een “economisch automatisme” voor werkgelegenheid zorgt, is dan net zo wereldvreemd. In die economische romantiek spreekt ook niemand over de klaplopers die voor het snelle geld gaan, de belasting op de Kaaimaneilanden betalen en hun verdiende geld investeren in aandelen in hun eigen bedrijf. Geen reserve meer voor slechte tijden, dus hulpbehoevend kijken naar de overheid.
Werknemers investeren hun werkkracht in de bedrijven en zijn daarmee als “arbeidsinvesteerders” net zo belangrijk als kapitaalinvesteerders.
Vandaag werd bekend dat de topman van Tata Steel in IJmuiden de laan uitgestuurd wordt. Van oudsher wonen veel arbeidsinvesteerders van Tata in ons dorp. We kennen de gezichten van de mensen die er werken. De ondernemingsraad is des duivels. De vakbondsbestuurder briest. De topman stond voor het bedrijf waar hij leiding aangaf. De aandeelhouders hebben een ander belang en kunnen hem dus wegsturen.
In een krachtig manifest van duizenden professoren en wetenschappers wereldwijd, wordt gepleit voor versterking van de rechten van werknemers. Op weg naar een echt evenwicht tussen arbeid en kapitaal. Het manifest staat hier.
Zolang de beslissingen niet eerlijk gedeeld worden over de kapitaalinvesteerders en de arbeidsinvesteerders, hebben we regie nodig van een echt sociale overheid. Die vernieuwt, niet achteruit roeit en vooruit durft te stomen.
Het woord “hervorming” dat jarenlang als bijbetekenis het inleveren van rechten van werkenden en werkzoekenden inhield, dient een nieuwe invulling te krijgen.