Hemeltjelief, ik word deze maand 65. Wat een leeftijd, 65. Het heeft nog steeds een wat bijzondere klank. Trekken van Drees werd het genoemd, je stapte de volgende levensfase in.
Het was een roerige tijd voor mijn ouders, in augustus 1956. Toen ik geboren werd, woonden we in een klein vissershuisje hier in Egmond aan Zee. Vader Stam was op zee, met een logger vissen vangen.
Hij kreeg echter op zee een maagbloeding en moest met spoed overgebracht worden naar het Hospitaalschip “De Hoop”. Uiteindelijk belandde hij in het Centraal Ziekenhuis in Alkmaar, waar de doktoren voor zijn leven vreesden. Mijn moeder (net bevallen en reeds de zorg voor broer Teun van 4 jaar…) was vaak in het ziekenhuis, kreeg veel ondersteuning van buren en familie.
Haar zus uit Friesland, ook net weer moeder geworden, kwam toevallig met het binnenvaartschip in Alkmaar te liggen en ondersteunde ook. Zo belandde ik op jonge leeftijd van een paar dagen reeds in bed met een andere vrouw: mijn nicht die een paar dagen voor mij was geboren. We pasten samen in de kinderwagen….
Toevallig werd 65 Jaar geleden besloten dat je als je de leeftijd van 65 bereikt, je lang genoeg gewerkt hebt, je kon van je rust genieten. De Algemene Ouderdoms Wet werd in 1956 vastgesteld. Vadertje Drees kreeg nog lang bedankbrieven van Nederlanders, die hem hoog op het schild hesen.
De AOW was een hoeksteen van de sociale wetgeving in Nederland. De afgelopen jaren is de leeftijd van 65 los gelaten, in juli 2012 stemde de Eerste Kamer in met de verhoging van de AOW leeftijd. Na een snelle verhoging werd hij gekoppeld aan de levensverwachting. Dat creëerde het idiote beeld dat onze kleindochter tot voorbij haar tachtigste zou moeten blijven werken.
Wat nog pijnlijker was, was dat uit dit besluit bleek dat de volksvertegenwoordigers geen idee had, wat dit op de werkvloer te weeg zou brengen. Die realiteit was hun totaal onbekend. Ploegendienst? Fysiek zwaar werk? Waarschijnlijk kenden ze niemand die er mee bezig was.
De halfslachtige poging tot herstel met het pensioenakkoord 2019 lost het probleem ook niet op. De overheid haalde de boete voor vervroegd stoppen met werken er maar gedeeltelijk af. Waardoor er voor 65 jarigen die wilden stoppen een uitkering op bijstandsniveau overbleef, of een peperdure aanvulling voor de werkgever/werknemer (die boete…), of het naar voren halen van het pensioen (mooi voorbeeld van een die sigaar uit de eigen doos…)
Drees wist waar het overging, toen hij samen met vakbondsman Suurhoff de AOW door de Tweede en Eerste Kamer loodste. Zij wisten, voelden, wat dat voor mensen betekende. Nu is de kloof tussen de “Onmisbaren” (prachtig boek van Ron Meyer) en degenen die besluiten moeten nemen groot en zichtbaar geworden.
Theoretische modellen verhouden zich soms slecht met mensen van vlees en bloed.